Verandert het klimaat? Komt dit door mensen? Kunnen we er iets aan doen? Zeggen alle regeringsleiders dat ze er iets aan willen doen? Doen alle landen er werkelijk iets aan?

Alleen als alle vragen met ja beantwoord worden kan klimaatbeleid bestaande uit verlaging van CO2-uitstoot succesvol worden. In alle andere scenario’s lijkt ook aanpassing aan het nieuwe klimaat noodzakelijk.

Het klimaatdebat en de visie van ECW Energy

Naast het geopolitieke vraagstuk rondom de productie en levering van gas speelt het klimaatdebat. De visie van ECW Energy hierop is erop gebaseerd dat niet alle bovenstaande vragen met ja beantwoord kunnen worden en ook daarom aanpassing aan het nieuwe klimaat noodzakelijk is.

Onze visie is dat het klimaat altijd verandert en dat een combinatie van CO2-verlaging en klimaataanpassing gaat gebeuren. Anders dan geopolitiek energiebeleid is klimaatbeleid nogal onvoorspelbaar en daarmee risicovol om in te investeren. Er zijn vele voorbeelden van plotselinge wijzigingen in beleid, kijk bijvoorbeeld naar biomassa in Nederland.

ECW Energy pleit voor een minimaal 10 jaar doorlopend beleid dat ondernemers en burgers duidelijkheid geeft. Nederland zit anno 2020 in de fase van visies omzetten naar beleid en acties. Parallel daaraan hebben wij als ECW al behoorlijke stappen gezet in de verduurzaming. We zullen dit de komende jaren blijven doen.

Onze visie is dat bij de overgang naar duurzamere vormen van energie altijd gekeken moet worden naar het systeem als geheel. Worden kosten en uitstoot door een maatregel niet gewoon verlegd in het systeem? Is dit wel het geval dan zal de overheid dat vroeg of laat corrigeren, verwachten wij.

Wij zullen dan terughoudend zijn om daarin te investeren. In de dagelijkse praktijk is het uitzoeken, samen uitvinden en uitleggen van deze “waarheid” een continu proces. De dialoog met burgers, wetenschappers, bestuurders en collega’s is hierbij van groot belang om de juiste keuzes te kunnen maken.

Achtergrond

Naast de financiële voordelen van de gaswinning in Nederland gaf het ons land ook internationaal macht. Maar het maakte ons land in zekere zin ook lui. Tot het Energieakkoord in 2013 is er nooit een energiebeleid geweest. Nederland had beleid voor gas en elektra. In deze vorm wil niemand dat hebben, en het zijn zeer gevaarlijke energievormen. Wat mensen wel willen is licht, warmte en beweging (bijvoorbeeld van een boor of mixer).

Landen zonder fossiele energie (kolen, olie of gas) – zoals Denemarken – zijn daarom veel eerder gestart met een breed energiebeleid. Restwarmtebenutting heeft hier al sinds de jaren zeventig een grote rol en het wordt nu grootschalig gebruikt. In Nederland wordt bij de fossiel gestookte elektriciteitsproductie traditioneel bijna alle warmte weggekoeld in de zeeën en rivieren. Daarnaast werd gas verkocht voor warmte.

Duurzaamheid en de toekomst van de WKK

De glastuinbouw heeft de WKK sinds medio 2000 massaal omarmd. Dit zorgt nu voor circa 10% van de Nederlandse elektriciteit (meer dan zon en wind samen in 2019). Internationaal is de WKK nog aan een opmars bezig. WKK geldt als duurzame energie of zeer duurzaam fossiel.

In Nederland is een nogal eenzijdige visie op gasverbruik en “scope 1 emissies” (de directe CO2-uitstoot van een bedrijf). De WKK verliest daarom in Nederland onterecht aan populariteit. Het is immers een zeer duurzame manier van het gebruik van fossiele brandstoffen. De “scope 2 emissies” (de indirecte CO2-uitstoot van de BV Nederland) van een WKK zijn zeer laag.

Als een bedrijf zijn WKK uitschakelt, moet de stroom immers ergens anders opgewekt worden. En dat geeft nog steeds CO2-uitstoot. De warmte moet daarbij opgewekt worden met een andere techniek die bijna altijd ook stroom verbruikt. De productie van die elektriciteit kent ook weer CO2-uitstoot. En zo neemt de CO2-uitstoot van Nederland vaak toe als een WKK wordt afgeschakeld.

De visie van ECW Energy is dat de WKK voorlopig op nationale schaal bijdraagt aan de verlaging van de CO2-uitstoot en pas als één van de laatste fossiele bronnen vervangen moet worden. Door de flexibiliteit van de stroomproductie van de WKK draagt deze juist bij aan de inpassing van duurzame energie zoals uit zon en wind.

Nu het eigen gas op raakt, moeten we dit gaan importeren. Dat maakt ons als land kwetsbaar. De glastuinbouw verbruikt veel gas en dat maakt deze sector – mede groot geworden door het eigen gas – dus ook kwetsbaar. Dit is voor ons een grote stimulans om te zoeken naar alternatieven voor gas.